Josef Jungmann | |||||
---|---|---|---|---|---|
Persona informo | |||||
Josef Jungmann Josef Jungmann | |||||
Naskiĝo | 16-an de julio 1773 en Hudlice | ||||
Morto | 14-an de novembro 1847 (74-jaraĝa) en Prago | ||||
Tombo | tombejoj de Olšany vd | ||||
Etno | ĉeĥoj vd | ||||
Lingvoj | germana • angla • franca • latina • ĉeĥa vd | ||||
Loĝloko | Birthplace of Josef Jungmann vd | ||||
Ŝtataneco | Aŭstra imperio vd | ||||
Alma mater | Universitato de Karolo vd | ||||
Subskribo | |||||
Familio | |||||
Gefratoj | Antonín Jan Jungmann (en) vd | ||||
Edz(in)o | Johanna Jungmannová (en) vd | ||||
Infanoj | Josef Josefovic Jungmann (en) vd | ||||
Profesio | |||||
Okupo | verkisto pedagogo instruisto filologo historiisto tradukisto lingvisto poeto vortaristo universitata instruisto vd | ||||
Laborkampo | Lingvoscienco, filologio, leksikografio, literaturo, tradukado kaj pedagogio vd | ||||
| |||||
| |||||
| |||||
vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Josef JUNGMANN (naskiĝis la 16-an de julio 1773 en Hudlice; mortis la 14-an de novembro 1847 en Prago) estis ĉeĥa lingvisto, verkisto kaj tradukisto, fakte kreinto kaj reformo de la moderna ĉeĥa lingvo (ĉeĥa Zamenhof). En sia kvinvoluma 5000-paĝa ĉeĥa-germana vortaro li redonis al la ĉeĥa nacio la vortprovizon de la ĉeĥa lingvo, kiu dum rekatolikigo en Ĉeĥio sub la aŭstra regado grave degeneris kaj estis subevoluinta en la komenco de la 19-a jarcento. Jungmann laboris dumtage kiel instruisto, poste gimnazia direktoro kaj vespere hejme laboris por la nacia kulturo. Ĉiun folion de la vortaro li dekfoje mane kopiis kaj dissendis al siaj kunlaborantoj, kiuj ne kapablis tiom rapide legi, kiel li verkis. Per tia metodo li kapablis krei vortaron kun 120 000 vortoj, kiu aperis en la jaroj 1834-1839. (Kiu nun kapablas ion similan eĉ kun komputilo kaj elektra lumo?).
Plie li tradukadis ĉefverkojn de la monda literaturo, por doni al siaj vortoj vivon, ekzemple el Goethe, Schiller, Chateaubriand kaj precipe el Milton (La Perdita Paradizo).